तर पहिले नावाबद्दल.... जीव द्यावा की चहा घ्यावा.. चहा मलापण आवडतो त्यामुळे हे नाव भारी वाटले. पुस्तकात अधून मधून बऱ्याच ठिकाणी चहा येतो. किंबहुना चहा भोवती काही प्रसंग आहेत. नायकाला चहा आवडतो, कॉफी नाही हे मला लैच भारी वाटले कारण माझे पण तसेच आहे. तर हा चहा अधनमधन कथानकात येत असतो विविध पद्धतीने.
नावाची तुलना करायची झाल्यास घर, बंदूक बिर्याणी या अलीकडे आलेल्या चित्रपटाच्या नावाशी करता येईल. ज्यात घर, बंदूक व बिर्याणी हे तिन्ही नावं कथेचा भाग होते. अजून दुसरं उदाहरण म्हणजे TDM या नावाचा अजून एक मराठी चित्रपट ज्याचा अर्थ होतो ट्रॅक्टर ड्राइव्हर ऑफ महिंद्रा. आणि कथानकात ट्रॅक्टरला तितके महत्व आहेच. (अर्थात अशा वेगळ्या नावामुळे चित्रपट चालतील असे नाही. पण ते नाव लक्ष वेधून घेते हे नक्की.) तसेच हे पुस्तकाचे नाव लक्ष वेधून घेते पण इथे नाव व पुस्तक दोन्ही चांगले आहेत.
असो, तर आपले म्हणजे ज्या बद्दल आपण अर्थात मी बोलत होतो अर्थात लिहीत होतो ते पुस्तक म्हणजे दामोदर मावजो यांचे जीव द्यावा की चहा घ्यावा.
यात विपीन नावाचा नायक आहे. ज्याचा प्रवास त्याला कळायला लागल्यापासूनचा आहे. याचे बालपण तितके सामान्य नाही. आई वडील यांच्यातील तुटक नाते. घरातील वेगळे व कडक वातावरण. हे त्या लहान मुलाच्या नजरेतून वाचायला भारी वाटते. त्यातील निरीक्षणे curiosity व interest तयार करतात.
अर्थात हा मुलगा शाळा, कॉलेज करत मोठा होत जातो...आयुष्यातील नेमक्या घटना तो टिपत जातो. सर्व नाही.
गोव्याच्या पार्श्भूमीवर हे सर्व घडत जाते.
 |
| दामोदर मावोजो |
गोव्याच्या पार्श्भूमीवर हे सर्व घडत जाते.
वडिलांचे आजारपण व निधन, मां चे विक्षिप्त वागणे आधीपासूनच तो टिपत आलाय.... खुरटलेले बालपण...कमी मित्र.. मार्टिन सर, नंतर भेटणाऱ्या दोन मैत्रिणी..फातिमा व चित्रा.. . आणि घरी मदतीला येणारा मुलगा कृष्णा..असा प्रवास घडत जातो.
चित्रा चांगली वाचक आहे, नायक विपीन प्रमाणे..फातिमा चित्राची मैत्रीण अर्थात चित्रा तिची ओळख विपिन सोबत करून देते. नंतर चित्राचे काय होते किंवा विपिन व फातिमा चे काय होते हे कादंबरी वाचल्यावरच समजेल.
काही आवडलेली वाक्य / ओळी
1. अंधारात छान झोप लागते. का माहिती आहे का? सकाळी उजाडेल याची खात्री असते.
2. अल्बरट काम्यूचे प्रसिद्ध वाक्य आहे, ‘should I kill myself or have a cup of coffee.’
3. If u feel lonely when u r alone, then u r in bad company.
4. जगात दोन प्रकारच्या tragedy असतात, एक हवं ते काहीच मिळत नाही. दोन, हवं ते सगळ मिळत.
कदाचित यातील काम्यूचे प्रसिद्ध वाक्य should I kill myself or have a cup of coffee हे या पुस्तकाच्या नावामागील प्रेरणा असावी. पुस्तक वाचतांना सारख जाणवत राहते हे काहीतरी वेगळे आहे. त्याचा प्रवास लिनियर पद्धतीने होत नाही, अनपेक्षित पण लोजिकल व सटायर पद्धतीने शेवटाकडे जाते. एकंदरीत नक्कीच वाचण्यासारखे पुस्तक आहे.
- समाधान महाजन
